Կարո՞ղ ենք փոխել բժշկին

Ինչպես խոստացել էինք, ՀՀ առողջապահության նախարարության առաջնային բուժօգնության բաժնի պետ Ռուզաննա Յուզբաշյանը պարզաբանում է, թե բնակիչը որքա՞ն ժամանակ անց կարող է փոխել իր բժշկին եւ ինչպե՞ս։

«Մենք նախորդիվ արդեն նշել էինք, որ բնակիչն իրավունք ունի կամովին փոխելու իր կողմից ընտրած բժշկին։ Համաձայն ՀՀ կառավարության 2006թ. մարտի 30–ի թիվ 420—Ն որոշման, մինչեւ 2010թ. նման հնարավորություն տրվում էր տարեկան երկու անգամ։

Սկսած 2011 թվականից, բնակչին իրավունք է վերապահվում ընտրել մեկ այլ բժշկի տարեկան մեկ անգամ (ՀՀ կառավարության 09.12.2010թ. N1647—Ն որոշում)։

Մեկ այլ բժշկի ընտրելու եւ նրա մոտ գրանցվելու համար նախ անհրաժեշտ է դուրս գալ առողջության առաջնային պահպանման բժշկի մոտ գրանցումից, այնուհետեւ, ըստ սահմանված կարգի, վերագրանցվել այլ բժշկի մոտ։ Գործընթացն իրականացվում է հետեւյալ կերպ՝

1. նոր բժշկի մոտ գրանցվելու համար այն բուժհաստատությունում, որտեղ մինչ այդ գրանցված է եղել տվյալ անձը, լրացվում է տեղափոխման ձեւ.

2. նոր բժշկական հաստատություն է տեղափոխվում նաեւ նախկին բժշկական հաստատությունում առկա ամբուլատոր բժշկական քարտը.

3. նախկին բժշկական հաստատությունում լրացվում եւ պահվում է տեղափոխվող բնակչի ամբուլատոր բժշկական քարտի տվյալների քաղվածքը։

Տեղափոխման ձեւի լրացման կարգի խախտման հետեւանքով նույն բնակչի մեկից ավելի գրանցումներ հայտնաբերելիս բնակչի բոլոր գրանցումները համարվում են անվավեր, եւ տվյալները հանվում են գրանցման ավտոմատացված բազաներից։

Գրանցման գործընթացին մասնակցող բուժաշխատողներն ապահովում եւ պահպանում են գրանցվող բնակչի վերաբերյալ անհատական տվյալների եւ տեղեկատվության գաղտնիությունը։

Բժշկին ընտրելիս բնակիչը լիովին ազատ է եւ հենվում է տվյալ բժշկի նկատմամբ իր վստահության եւ նախկին համագործակցության փորձի վրա։ Իհարկե, նա իրավունք ունի հետաքրքրվելու, տեղեկատվություն ստանալու նախընտրած պոլիկլինիկայի բժիշկների կրթության, կամ մասնագիտական փորձառության մասին։

Պոլիկլինիկաներից շատերում նման տեղեկատվությունը բժիշկների լուսանկարներով փակցված է պոլիկլինիկայի՝ բնակչի համար տեսանելի եւ մատչելի տեղում, իսկ դրանց բացակայության դեպքում կարելի է դիմել անմիջապես նախընտրած բժշկին կամ բուժհաստատության ղեկավարությանը։

Հիշեք, որ ո՛չ պոլիկլինիկայի ղեկավարը, ո՛չ անձնակազմից որեւէ մեկն իրավունք չունի բնակչին պարտադրել՝ ընտրելու այս կամ այն բժշկին։
Գրանցումն իրականացնում է բնակչի ընտրած բժիշկը կամ նրա հետ աշխատող բուժքույրը։ Ի դեպ, գործընթացը կարելի է իրականացնել թե՛ առողջության առաջնային պահպանության բուժհաստատությունում, թե՛ բնակչի տանը՝ բժշկի տվյալ տեղամաս կատարած այցի ընթացքում, եթե բնակիչը իր ֆիզիկական վիճակի պատճառով հնարավորություն չունի գալ պոլիկլինիկա։

Գրանցման համար անհրաժեշտ է ներկայացնել անձնագիր (16 տարեկան եւ բարձր տարիքի անձանց համար) կամ ծննդյան վկայական (մինչեւ 16 տարեկան երեխաների համար), ինչպես նաեւ սոցիալական կարգավիճակը հաստատող փաստաթուղթ, եթե բնակիչը պատկանում է ՀՀ կառավարության որոշմամբ սահմանված սոցիալապես անապահով կամ առանձին (հատուկ) խմբերի ցանկում ընդգրկված անձանց թվին։

Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն ունեցող, սակայն գրանցում չունեցող անձը նույնպես օգտվում է վերոհիշյալ հնարավորությունից, բժշկական հաստատություն ներկայացնելով ժամանակավոր բնակության վերաբերյալ համապատասխան տեղեկանք։
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն չունեցող անձը (օտարերկրյա քաղաքացիները) առողջության առաջնային պահպանման բժշկի մոտ գրանցվել եւ ամբուլատոր—պոլիկլինիկական անվճար բուժօգնություն կարող են ստանալ ներկայացնելով Հայաստանի Հանրապետությունում կացության իրավունքի վկայական, որը տրվում է ՀՀ կառավարությանն առընթեր ոստիկանության վիզաների եւ անձնագրային վարչության կողմից։

Կացության թույլտվություն չունեցող օտարերկրացիները նույնպես իրավունք ունեն սահմանված կարգով ընտրել առողջության առաջնային պահպանման բժիշկի, գրանցվել նրա մոտ եւ վճարովի հիմունքներով՝ ըստ բուժհաստատության կողմից սահմանված գնացուցակի, օգտվել նրա ծառայություններից։

Եթե գյուղական բնակավայրի բնակչությունը սպասարկվում է ամբուլատորիայի կամ առողջության կենտրոնի կողմից, ապա կարող են ընտրել այդ նույն բուժհասհատության բժշկին կամ բժիշկներից որեւէ մեկին, եթե մեկից ավելի բժիշկ է աշխատում»,–ասում է Ռուզաննա Յուզբաշյանը։

Ի պատասխան մեր այն հարցին, թե քաղաքացին ի՞նչ քայլերի կարող է դիմել, եթե իրեն սպասարկող առողջության առաջնային պահպանման բուժհաստատությունում խախտվում է անվճար բուժօգնություն ստանալու իր իրավունքը, տիկին Յուզբաշյանը հավելում է.
«Եթե որեւէ բուժհաստատությունում, այդ թվում՝ ամբուլատոր—պոլիկլինիկական, խախտվում է քաղաքացու անվճար բուժօգնություն ստանալու իրավունքը, ապա առաջին հերթին անհրաժեշտ է դիմել տվյալ բուժհաստատության ղեկավարին։ Բավարար արձագանք չստանալու դեպքում, եթե ՀՀ մարզային ենթակայության բուժհաստատությունում է սպասարկվում՝ տվյալ մարզի մարզպետարանի առողջապահության եւ սոցիալական ապահովության վարչություն, իսկ եթե մայրաքաղաքի բուժհաստատություններից որեւէ մեկում՝ Երեւանի քաղաքապետարանի առողջապահության վարչություն։

Եթե բողոք-դիմումին այդ կազմակեպությունների արձագանքը քաղաքացուն կրկին չի բավարարի, ապա կարող է դիմել ՀՀ առողջապահության նախարարության «Թեժ գիծ» հեռախոսահամարով՝ 52—88—72։ Այս դեպքում անհրաժեշտ է հստակ ներկայացնել բողոքարկվող խնդիրը, գործի համառոտ հանգամանքները, ինչպես նաեւ տվյալներ՝ դիմողի անձի վերաբերյալ։

Դրանք գրանցվում եւ ներկայացվում են ՀՀ առողջապահության նախարարին։

Կարելի է ներկայացնել նաեւ գրավոր դիմում՝ նշելով անունը, ազգանունը, հասցեն, ներկայացվող պահանջը, իսկ եթե կան՝ նաեւ համապատասխան փաստաթղթեր։

Ցանկության դեպքում, ՀՀ առողջապահության նախարարության տեղեկատվական կենտրոնի աշխատակցի միջոցով կարելի է իմանալ, թե որ ստորաբաժանումն է զբաղվում այդ դիմումով եւ գործընթացն ինչ ընթացքում է։ Այդ նպատակով դիմումատուին տրվում է ծանուցագիր, որտեղ նշվում է տվյալ փաստաթղթի գաղտնանիշը, որով ինտերնետային կապի միջոցով հնարավոր է հետեւել գործընթացին»։

Կարդացեք նաև "Ինչպե՞ս ընտրել բժշկին"` "Հրատապ թեմա" խորագրում  17.01.2011թ.

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ